Xuất khẩu sản phẩm xanh là gì? Xuất khẩu sản phẩm xanh gồm có những mặt hàng nào? Có tác dụng như thế nào đến đời sống con người?
Xuất Khẩu Sản Phẩm Xanh: Hướng Đi Mới Cho Các Doanh Nghiệp Việt
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ý thức ngày càng cao về bảo vệ môi trường, xu hướng tiêu thụ sản phẩm bền vững đang gia tăng mạnh mẽ trên toàn cầu.
Các sản phẩm xanh – tức là những sản phẩm thân thiện với môi trường và có tác động tối thiểu đến tài nguyên tự nhiên, đang trở thành lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng ở nhiều quốc gia.
Tại các doanh nghiệp Việt Nam, xuất khẩu sản phẩm xanh không chỉ mở ra cơ hội tiếp cận các thị trường lớn mà còn thúc đẩy hình ảnh thương hiệu tích cực.
Hôm nay Ad sẽ làm rõ “nước đi” xuất khẩu sản phẩm xanh, lợi ích và thách thức, bày ra các bước mà doanh nghiệp Việt có thể tham khảo để thực hiện để trong lĩnh vực này.
Đọc thêm Logistics xanh trong chuỗi cung ứng: 6 điều cần biết
Các sản phẩm “xanh” vô cùng đa dạng
1. Xu Hướng Xuất Khẩu Sản Phẩm Xanh Toàn Cầu
Tăng trưởng nhu cầu sản phẩm xanh ở các thị trường lớn
Xu hướng “tiêu dùng xanh” đã trở thành một trong những tiêu chí quan trọng đối với người tiêu dùng tại các thị trường phát triển như EU, Mỹ, Nhật Bản, và Hàn Quốc.
Chính phủ các nước này cũng liên tục ban hành các quy định và chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích việc sử dụng và sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường.
Trong Liên minh châu Âu (EU), Luật xanh và các quy định về nhãn sinh thái đã thúc đẩy nhu cầu đối với các sản phẩm có ít hoặc không sử dụng các hóa chất độc hại, có thể tái chế, hoặc có nguồn gốc từ nông nghiệp hữu cơ.
Việt Nam trong xu hướng “kinh tế xanh” toàn cầu
Là một quốc gia xuất khẩu lớn, Việt Nam không bị “lạc lõng” trong xu hướng kinh tế xanh. Việc xuất khẩu sản phẩm xanh sẽ giúp các doanh nghiệp Việt đáp ứng yêu cầu khắt khe từ các thị trường nhập khẩu.
Chưa kể, đây chính là lợi thế để giảm tác động đến môi trường trong nước.
Đối với các ngành như dệt may, nông sản, thực phẩm chế biến, và gỗ, việc đáp ứng các tiêu chí “xanh” và bền vững đang trở thành yêu cầu bắt buộc.
Kinh tế xanh toàn cầu đang có xu hướng tăng
Đọc thêm Xuất khẩu xanh vào EU và những điều “phải nhớ” cho doanh nghiệp tại đây
2. Lợi Ích Của Việc Xuất Khẩu Sản Phẩm Xanh
Việc chuyển hướng sang sản xuất và xuất khẩu sản phẩm xanh mang lại nhiều lợi ích rõ rệt cho doanh nghiệp Việt Nam, không chỉ về mặt kinh tế mà còn tạo giá trị xã hội và bảo vệ môi trường.
Tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế
Nâng cao khả năng cạnh tranh trên các thị trường lớn như Liên minh châu Âu (EU), Mỹ, và Nhật Bản.
Các sản phẩm có chứng nhận xanh, như chứng nhận hữu cơ hoặc nhãn sinh thái, sẽ dễ dàng vượt qua các tiêu chuẩn kiểm tra khắt khe và chiếm được “spotlight” của người tiêu dùng quốc tế.
Cụ thể hơn, theo báo cáo từ Liên hợp quốc, nhu cầu đối với các sản phẩm xanh ở các nước phát triển đã tăng trưởng khoảng 5% mỗi năm trong giai đoạn từ 2015-2022.
Khả năng cạnh tranh vô cùng lớn tại “sân chơi quốc tế”
Nghiên cứu của tổ chức Statista cũng chỉ ra rằng 81% người tiêu dùng ở Mỹ và 74% ở châu Âu ưu tiên chọn sản phẩm có nhãn sinh thái và sẵn sàng “chơi lớn” 10-20% để mua các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Việc sản xuất sản phẩm đạt tiêu chuẩn “xanh” đã giúp nhiều doanh nghiệp Việt Nam tăng doanh số.
Nổi bật như Công ty CP Dệt May Thành Công và Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) đã nhận thêm nhiều hợp đồng xuất khẩu sau khi chuyển đổi sang quy trình sản xuất bền vững.
Đặc biệt, doanh thu từ sản phẩm dệt may có chứng nhận xanh của Vinatex đã tăng 25% so với sản phẩm thông thường, minh chứng cho lợi ích kinh tế của việc áp dụng sản phẩm xanh.
Đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của các thị trường lớn và giảm thiểu rủi ro
Xuất khẩu sản phẩm xanh giúp doanh nghiệp Việt Nam dễ dàng đáp ứng các tiêu chuẩn và yêu cầu khắt khe từ các nước nhập khẩu. Đặc biệt chủ chốt khi nhiều quốc gia đã ban hành các chính sách nhằm hạn chế hoặc cấm các sản phẩm có ảnh hưởng xấu đến môi trường.
Theo Quy định về Nhãn sinh thái của EU (EU Ecolabel), các sản phẩm nhập khẩu vào khu vực này phải đảm bảo không chứa các chất độc hại và đáp ứng các tiêu chí về tiết kiệm năng lượng và nước.
Đáp ứng đủ tiêu chuẩn mà thị trường lớn đề ra
Nếu doanh nghiệp không đáp ứng được các tiêu chuẩn này, sản phẩm có thể bị trả về nơi sản xuất, tệ hơn thì bị phạt.
Thống kê từ Hải quan EU cho thấy có khoảng 12% sản phẩm nhập khẩu bị từ chối vào EU vào năm 2022 do không đạt các tiêu chuẩn về môi trường và an toàn.
Mặt khác, các sản phẩm có chứng nhận “xanh” như tiêu chuẩn hữu cơ và nhãn sinh thái giúp doanh nghiệp hạn chế rủi ro bị bác bỏ và mở rộng cơ hội tiếp cận các thị trường lớn.
Đọc thêm tiêu chuẩn đánh giá FDA có những danh mục gì ngay tại đây
Tăng giá trị thương hiệu và lòng tin từ người tiêu dùng
Một doanh nghiệp cam kết với các giá trị bền vững thường sẽ nhận được lòng tin và sự ủng hộ từ người tiêu dùng, đặc biệt là trong bối cảnh các vấn đề môi trường ngày càng được quan tâm.
Theo một khảo sát của tổ chức Nielsen, 66% người tiêu dùng toàn cầu cho biết họ sẵn sàng chi trả thêm cho các sản phẩm bền vững từ các doanh nghiệp cam kết bảo vệ môi trường. Đặc biệt, tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, con số này lên tới 72%.
Người tiêu dùng mua hàng “xanh” tại siêu thị
Các doanh nghiệp Việt Nam, nhờ chú trọng vào sản phẩm xanh, có thể cải thiện hình ảnh thương hiệu không chỉ tại thị trường quốc tế mà còn trong nước.
Giúp gia tăng lòng trung thành từ khách hàng hiện tại vả lại còn thu hút các khách hàng mới, nhờ vậy tăng doanh thu và thị phần cho doanh nghiệp.
Đóng góp vào phát triển bền vững và bảo vệ môi trường
Trong bối cảnh Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu và đang phải đối mặt với các vấn đề về ô nhiễm môi trường.
Theo một nghiên cứu của tổ chức World Wildlife Fund (WWF), các sản phẩm hữu cơ hoặc sản phẩm có nhãn sinh thái có thể giảm tới 50% lượng khí thải carbon so với các sản phẩm thông thường.
Các doanh nghiệp Việt Nam chuyển sang sản xuất xanh không chỉ giúp giảm tác động tiêu cực đến môi trường mà còn là cách để Việt Nam hướng đến một nền kinh tế bền vững.
Tạo lợi thế về chi phí và tiết kiệm năng lượng
Sản xuất sản phẩm xanh không chỉ đòi hỏi chi phí cao ban đầu nhưng về lâu dài lại giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể nhờ sử dụng hiệu quả năng lượng và nguyên liệu.
Việc áp dụng các công nghệ sản xuất sạch và tiết kiệm năng lượng trong ngành dệt may đã giúp một số doanh nghiệp giảm tới 15% chi phí sản xuất.
Tiết kiệm năng lượng là điều thiết yếu
Đầu tư vào hệ thống sản xuất thân thiện với môi trường cũng giúp giảm thiểu tình trạng lãng phí tài nguyên.
Các nhà sản xuất trong lĩnh vực dệt may, nông sản, và thủy sản tại Việt Nam đã nhận thấy hiệu quả của việc sử dụng hệ thống tuần hoàn nước và tái chế trong quá trình sản xuất, qua đó tiết kiệm chi phí nguyên liệu và giảm thiểu lượng rác thải phát sinh.
Hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi và hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế
Để thúc đẩy sản phẩm xanh và bền vững, nhiều tổ chức quốc tế và Chính phủ các quốc gia đã triển khai các chương trình hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho các doanh nghiệp sản xuất xanh.
Ví dụ, các doanh nghiệp Việt Nam có thể nhận được hỗ trợ từ Quỹ Xanh của Liên hợp quốc hoặc các tổ chức tài chính khác để đầu tư vào công nghệ và dây chuyền sản xuất thân thiện với môi trường.
Các chương trình hỗ trợ này không chỉ giúp doanh nghiệp “làm dịu” gánh nặng tài chính ban đầu mà còn mở ra cơ hội hợp tác với các đối tác quốc tế. Đây là “miếng mồi ngon” để doanh nghiệp tiếp cận các nguồn tài chính và kỹ thuật tiên tiến
Mở rộng thị trường và đa dạng hóa khách hàng
Xuất khẩu sản phẩm xanh không chỉ giới hạn ở các thị trường truyền thống như Mỹ, EU, mà còn mở rộng ra các thị trường khác ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương và châu Phi.
Đây là các thị trường đang phát triển với nhu cầu ngày càng cao đối với các sản phẩm bền vững và thân thiện với môi trường. Nhiều nước trong khu vực châu Á đã đặt mục tiêu giảm thiểu carbon và khuyến khích nhập khẩu các sản phẩm xanh.
Mở rộng sân chơi lớn và đa dạng hóa khách hàng
Trong năm 2022, thống kê từ Cục Xuất nhập khẩu cho thấy sản phẩm hữu cơ và sản phẩm có nhãn sinh thái của Việt Nam đã tăng trưởng tới 30% trong khu vực châu Á. Với xu hướng này, các doanh nghiệp sản xuất xanh sẽ có cơ hội tiếp cận với lượng khách hàng tiềm mới vô cùng tiềm năng.
3. Thách Thức Khi Xuất Khẩu Sản Phẩm Xanh
Chi phí sản xuất cao
Các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn nguyên liệu xanh và đầu tư vào công nghệ sản xuất.
Chi phí sản xuất cao là một “con kì đà cản mũi”, nó ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh về giá cả của sản phẩm trên thị trường quốc tế.
Thiếu hụt kỹ năng và kiến thức về sản xuất xanh
Để sản xuất sản phẩm đạt tiêu chuẩn “xanh”, doanh nghiệp cần có kỹ năng và kiến thức về các tiêu chuẩn quốc tế, như tiêu chuẩn carbon thấp, ISO, và các yêu cầu chứng nhận sinh thái.
Nhiều trở ngại khi xuất khẩu sản phẩm xanh (Ảnh minh họa)
Quả đây là thách thức lớn đối với các doanh nghiệp nhỏ, vốn thường thiếu kinh nghiệm trong việc tuân thủ các quy chuẩn khắt khe và quy trình phức tạp này.
Thiếu sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng
Việt Nam hiện chưa có nhiều chính sách hỗ trợ đặc thù cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu sản phẩm xanh. Các quy định về môi trường và tiêu chuẩn “xanh” còn khá rời rạc và chưa thực sự đồng bộ, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuân thủ.
Việc thiếu sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng cũng khiến nhiều doanh nghiệp chưa thể đầu tư mạnh vào lĩnh vực này.
4. Giải Pháp Cho Doanh Nghiệp Việt Nam Trong Xuất Khẩu Sản Phẩm Xanh
Đầu tư vào công nghệ và nguyên liệu thân thiện với môi trường
Để thành công trong xuất khẩu sản phẩm xanh, các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào việc đầu tư công nghệ mới và lựa chọn nguyên liệu thân thiện với môi trường.
Ví dụ, ngành dệt may có thể sử dụng các loại sợi tái chế hoặc các loại vải hữu cơ để sản xuất quần áo. Đối với nông sản, doanh nghiệp có thể chuyển đổi sang canh tác hữu cơ hoặc sử dụng phương pháp sinh học để giảm thiểu tác động đến môi trường.
Giải pháp cho các doanh nghiệp tại Việt Nam sớm được triển khai
Xây dựng và tuân thủ các tiêu chuẩn “xanh” quốc tế
Việc đạt được các chứng nhận quốc tế như ISO 14001, nhãn sinh thái, và chứng nhận carbon footprint là một phần không thể thiếu để doanh nghiệp Việt Nam có thể xuất khẩu sản phẩm xanh vào các thị trường lớn.
Các doanh nghiệp cần xây dựng quy trình sản xuất đáp ứng các tiêu chuẩn này và liên tục nâng cao chất lượng sản phẩm.
Hợp tác với các đối tác quốc tế
Để vượt qua các rào cản về chi phí và công nghệ, doanh nghiệp có thể tìm kiếm hợp tác với các đối tác quốc tế có kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất xanh.
Những đối tác này có thể cung cấp công nghệ và bí quyết sản xuất xanh, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và đạt được các tiêu chuẩn “xanh” một cách hiệu quả hơn.
Tăng cường các chương trình đào tạo và phát triển kỹ năng
Việc nâng cao kiến thức và kỹ năng về sản xuất xanh cho đội ngũ nhân viên là điều cần thiết.
Doanh nghiệp có thể tổ chức các chương trình đào tạo nội bộ hoặc tham gia các khóa học do các tổ chức quốc tế cung cấp để giúp nhân viên nắm bắt các tiêu chuẩn và kỹ thuật sản xuất xanh.
Tận dụng các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước và các tổ chức quốc tế
Dù còn nhiều hạn chế, Nhà nước Việt Nam đang dần nhận ra tầm quan trọng của sản phẩm xanh và đưa ra các chính sách hỗ trợ nhất định.
Doanh nghiệp cần theo dõi các chương trình hỗ trợ từ Chính phủ và các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Tổ chức Hợp tác & Phát triển Kinh tế (OECD) để tận dụng các nguồn lực này trong quá trình phát triển sản phẩm xanh.
Đọc thêm Thực hiện hóa quan hệ đối tác kinh tế xanh tại đây
5. Cuối Bút – Tóm Lại
Đầu tư vào sản phẩm thân thiện với môi trường không chỉ giúp các doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường xuất khẩu, mà còn góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia.
Để đạt được thành công trong lĩnh vực này, các doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt công nghệ, tài chính, và kiến thức về tiêu chuẩn quốc tế.
Nhờ vào sự hỗ trợ từ Nhà nước và các tổ chức quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng giúp các doanh nghiệp vượt qua các thách thức, biến sản phẩm xanh trở thành thế mạnh của xuất khẩu Việt Nam trong tương lai.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
Hotline: 0961296889
Email: marketing@lenguyentst.com.vn
Facebook: www.facebook.com/www.lenguyentst.com.vn
