Năm 2025 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc áp dụng các tiêu chí phân luồng nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và thuận lợi cho doanh nghiệp. Đặc biệt, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, việc cải cách và tối ưu hóa quy trình thông quan hàng hóa ngày càng trở thành yêu cầu cấp thiết đối với ngành Hải quan Việt Nam.
Tổng cục Hải quan đã đưa ra mục tiêu kiểm soát tỷ lệ phân luồng hải quan, trong đó luồng đỏ không quá 5,5% và luồng vàng không quá 40%, hướng đến việc nâng cao tốc độ thông quan và hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu một cách tối ưu.
Vậy, ngành Hải quan đã triển khai những giải pháp gì để đạt được mục tiêu này? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Cơ Chế Phân Luồng Hải Quan Và Ý Nghĩa Đối Với Doanh Nghiệp
Hệ thống phân luồng hải quan hiện nay được chia thành ba nhóm chính: luồng xanh, luồng vàng và luồng đỏ. Đây là cơ chế quan trọng giúp kiểm soát rủi ro và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động xuất nhập khẩu.
- Luồng xanh: Là nhóm hàng hóa được thông quan ngay mà không cần kiểm tra chứng từ hay kiểm tra thực tế hàng hóa. Đây là nhóm chiếm tỷ lệ cao nhất, thường áp dụng cho các doanh nghiệp có lịch sử tuân thủ tốt và không có rủi ro cao.
- Luồng vàng: Yêu cầu doanh nghiệp phải nộp hồ sơ để cơ quan hải quan kiểm tra chi tiết hơn. Nếu hồ sơ hợp lệ, hàng hóa sẽ được thông quan mà không cần kiểm tra thực tế.
- Luồng đỏ: Là nhóm có mức độ kiểm soát cao nhất, yêu cầu kiểm tra cả chứng từ lẫn hàng hóa thực tế. Điều này có thể kéo dài thời gian thông quan và phát sinh thêm chi phí cho doanh nghiệp.
Việc tối ưu hóa cơ chế phân luồng giúp doanh nghiệp giảm thiểu thời gian thông quan, tiết kiệm chi phí và đảm bảo hàng hóa lưu thông nhanh chóng hơn. Đồng thời, nó cũng giúp cơ quan hải quan tập trung vào các lô hàng có dấu hiệu rủi ro cao, ngăn chặn gian lận thương mại.
2. Giải Pháp Cải Cách Phân Luồng Hải Quan Trong Năm 2025
Để đáp ứng các mục tiêu cải cách, Tổng cục Hải quan đã triển khai hàng loạt biện pháp quan trọng, trong đó có:
2.1. Rà Soát Và Điều Chỉnh Tiêu Chí Phân Luồng
Ngay từ đầu năm 2025, Cục Quản lý rủi ro đã thực hiện đánh giá và điều chỉnh tiêu chí phân luồng để phù hợp hơn với thực tế. Điều này bao gồm:
- Xem xét lại danh mục hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành để giảm bớt số lượng hàng hóa phải kiểm tra khi không thực sự cần thiết.
- Tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) trong việc xác định rủi ro và phân loại doanh nghiệp dựa trên lịch sử tuân thủ.
- Điều chỉnh mức độ kiểm tra ngẫu nhiên, tránh tình trạng áp dụng kéo dài không cần thiết, gây ảnh hưởng đến tỷ lệ phân luồng chung.
2.2. Giảm Thiểu Chuyển Luồng Không Hợp Lý
Một trong những vấn đề gây ảnh hưởng đến tỷ lệ phân luồng là việc chuyển luồng không đúng quy định. Cục Quản lý rủi ro đã tiến hành:
- Rà soát tình trạng chuyển luồng tại các Cục Hải quan địa phương.
- Chấn chỉnh các trường hợp chuyển luồng không hiệu quả, gây ảnh hưởng đến tỷ lệ phân luồng chung.
- Đào tạo cán bộ hải quan để đảm bảo quá trình đánh giá rủi ro được thực hiện chính xác hơn.
2.3. Hợp Tác Liên Ngành Để Nâng Cao Hiệu Quả Quản Lý
Bên cạnh việc cải tiến nội bộ, ngành Hải quan cũng phối hợp với các đơn vị liên quan như: Cục Thuế xuất nhập khẩu, Cục Giám sát quản lý hải quan và Cục Điều tra chống buôn lậu nhằm:
- Rà soát hiệu quả của các văn bản quản lý chuyên ngành, loại bỏ những quy định không còn phù hợp.
- Đánh giá lại danh mục hàng hóa chịu sự kiểm soát chặt chẽ, tránh tình trạng kiểm tra không cần thiết gây chậm trễ thông quan.
Kết quả từ các biện pháp trên đã giúp giảm 3,3% tổng số lượng tờ khai thuộc diện kiểm tra chặt chẽ, trong đó tờ khai luồng vàng giảm 1,5% và tờ khai luồng đỏ giảm 16,4% so với năm 2023.
3. Kết Quả Đạt Được Và Tác Động Tích Cực
Nhờ vào các giải pháp cải cách, trong năm 2025, ngành Hải quan đã xử lý hơn 16,84 triệu tờ khai xuất nhập khẩu, trong đó:
- Luồng xanh chiếm 65,61% với hơn 11 triệu tờ khai được thông quan ngay.
- Luồng vàng chiếm 30,95%, giảm đáng kể so với năm trước.
- Luồng đỏ chỉ còn 3,45%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu đề ra là 5,5%.
Ngoài ra, tổng số hồ sơ vi phạm bị xử lý là 18.558 hồ sơ, với 56.699 tổ chức, cá nhân bị xử phạt và hơn 29.849 tờ khai bị phát hiện vi phạm. Điều này cho thấy hệ thống kiểm soát rủi ro đã hoạt động hiệu quả hơn, giúp ngăn chặn kịp thời các hành vi gian lận.
4. Xu Hướng Cải Cách Hải Quan Trong Tương Lai
Với những thành tựu đã đạt được, trong thời gian tới, ngành Hải quan sẽ tiếp tục:
- Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ vào quản lý rủi ro.
- Tăng cường minh bạch trong quy trình phân luồng, giúp doanh nghiệp dễ dàng dự báo và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ hơn.
- Mở rộng cơ chế tự chứng nhận tuân thủ, hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu có uy tín được hưởng ưu đãi thông quan nhanh hơn.
- Nâng cao hợp tác quốc tế, học hỏi mô hình hải quan tiên tiến từ các nước phát triển nhằm nâng cao hiệu suất và độ chính xác của hệ thống phân luồng.
Kết Luận
Việc kiểm soát tốt tỷ lệ phân luồng hải quan không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Những cải cách trong năm 2025 đã giúp ngành Hải quan đạt được các chỉ tiêu quan trọng, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Với sự đổi mới liên tục, ngành Hải quan Việt Nam sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu, thúc đẩy thương mại và hội nhập kinh tế toàn cầu.
>> Xem thêm:
- Dịch Vụ Khai Báo Hải Quan Tại Hồ Chí Minh – Lê Nguyễn Transport & Logistics
- Dịch Vụ Khai Báo Hải Quan Trọn Gói Tại Bình Dương – Uy Tín, Chuyên Nghiệp
- Thủ Tục Nhập Khẩu Hàng Phi Mậu Dịch Hải Quan: Hướng Dẫn Chi Tiết Từ A-Z
Liên hệ tư vấn miễn phí
Hotline: 0961296889
Email: marketing@lenguyentst.com.vn
Facebook: www.facebook.com/www.lenguyentst.com.vn
