Ngày 13/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký bản ghi nhớ yêu cầu áp dụng thuế quan “công bằng và có đi có lại” đối với các đối tác thương mại lớn của Mỹ. Động thái này dự kiến sẽ làm thay đổi đáng kể cán cân thương mại toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đến các ngành công nghiệp xuất khẩu lớn, trong đó có Việt Nam.
Vậy, chính sách thuế quan mới của Mỹ sẽ tác động thế nào đến thương mại quốc tế? Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam cần làm gì để thích ứng với sự thay đổi này? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Mỹ Siết Chặt Chính Sách Thương Mại – Những Ngành Hàng Bị Ảnh Hưởng
1.1. Nội Dung Chính Của Bản Ghi Nhớ
Bản ghi nhớ yêu cầu Howard Lutnick (được đề cử làm Bộ trưởng Thương mại) và Jamieson Greer (đại diện thương mại toàn cầu) đưa ra báo cáo đánh giá trong vòng 180 ngày để xác định các quốc gia có thể bị áp thuế quan bổ sung.
Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng thuế quan sẽ tập trung vào:
- Ô tô
- Chất bán dẫn
- Dược phẩm
Đồng thời, các quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ sẽ bị xem xét để áp dụng “biện pháp khắc phục”, có thể là các mức thuế mới hoặc hạn chế thương mại.
1.2. Các Đối Tác Thương Mại Chính Của Mỹ Bị Ảnh Hưởng
Các nước có thặng dư thương mại lớn với Mỹ sẽ chịu tác động mạnh mẽ từ chính sách này. Một số đối tác lớn của Mỹ có thể bị áp thuế bao gồm:
- Trung Quốc: Thặng dư thương mại với Mỹ lên tới hàng trăm tỷ USD.
- EU (Liên minh châu Âu): Xuất khẩu lớn vào Mỹ, đặc biệt là ô tô và hàng công nghệ.
- Mexico & Canada: Ảnh hưởng từ chính sách thuế quan mới đối với ngành ô tô.
- Việt Nam: Là một trong những nước có thặng dư thương mại với Mỹ, đặc biệt trong các ngành dệt may, giày dép, đồ gỗ và điện tử.
Tác động thực tế: Nếu Mỹ áp thuế cao hơn đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam, doanh nghiệp xuất khẩu sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì lợi thế cạnh tranh.
2. Tác Động Đến Xuất Nhập Khẩu Việt Nam
2.1. Ngành Hàng Xuất Khẩu Chủ Lực Của Việt Nam Đối Mặt Với Rủi Ro
Việt Nam là một trong những đối tác thương mại quan trọng của Mỹ, với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 100 tỷ USD vào năm 2024. Tuy nhiên, với chính sách thuế quan mới, một số ngành hàng sẽ chịu áp lực lớn:
- Dệt may & giày dép: Việt Nam là nhà cung cấp lớn thứ hai các mặt hàng này cho Mỹ. Nếu thuế quan tăng, chi phí sản phẩm sẽ cao hơn, làm giảm sức cạnh tranh.
- Gỗ & nội thất: Xuất khẩu sang Mỹ chiếm hơn 50% tổng kim ngạch của ngành gỗ Việt Nam. Nếu bị áp thuế, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn lớn.
- Điện tử & linh kiện: Các công ty như Samsung, LG đang có cơ sở sản xuất lớn tại Việt Nam, xuất khẩu chủ yếu vào Mỹ. Nếu Mỹ đánh thuế cao hơn, chuỗi cung ứng sẽ bị ảnh hưởng.
2.2. Nguy Cơ Mỹ Xem Xét Việt Nam Như Một Quốc Gia “Lợi Dụng Thương Mại”
Trong những năm qua, Mỹ từng cáo buộc một số quốc gia lợi dụng thương mại tự do để xuất khẩu hàng hóa vào Mỹ mà không chịu thuế.
- Việt Nam đã từng bị điều tra về gian lận thương mại, lẩn tránh thuế đối với thép, gỗ dán và thủy sản.
- Nếu Mỹ đưa Việt Nam vào danh sách “quốc gia thao túng thương mại”, các biện pháp kiểm soát nhập khẩu có thể được thắt chặt hơn nữa.
Tác động thực tế: Các doanh nghiệp xuất khẩu cần chứng minh nguồn gốc xuất xứ minh bạch, tuân thủ chặt chẽ các quy định của Mỹ để tránh bị áp thuế bổ sung.
3. Doanh Nghiệp Xuất Nhập Khẩu Việt Nam Cần Làm Gì?
3.1. Đa Dạng Hóa Thị Trường Xuất Khẩu
Để giảm thiểu rủi ro từ thị trường Mỹ, doanh nghiệp Việt Nam cần:
- Tăng cường xuất khẩu sang các thị trường khác như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Đông.
- Tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) như EVFTA, CPTPP để mở rộng thị phần.
- Phát triển thương mại điện tử để tiếp cận khách hàng toàn cầu mà không phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ.
Ví dụ thực tế: Ngành gỗ Việt Nam đã bắt đầu chuyển hướng sang thị trường EU để tránh rủi ro từ chính sách thuế quan của Mỹ.
3.2. Tăng Giá Trị Gia Tăng Cho Hàng Xuất Khẩu
Các sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng cao sẽ ít bị ảnh hưởng bởi thuế quan hơn so với các sản phẩm gia công đơn thuần.
- Đẩy mạnh công nghệ sản xuất để nâng cấp chất lượng sản phẩm.
- Đầu tư vào thương hiệu để tăng giá trị sản phẩm và không bị đánh thuế quá cao.
Ví dụ thực tế: Ngành dệt may Việt Nam đang phát triển các sản phẩm thân thiện với môi trường để đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường Mỹ.
3.3. Tuân Thủ Quy Định Xuất Xứ Và Chứng Nhận Chất Lượng
Mỹ có các quy định nghiêm ngặt về xuất xứ và chất lượng sản phẩm, bao gồm:
- Quy tắc xuất xứ theo hiệp định thương mại
- Chứng nhận FSC cho gỗ
- Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm cho nông sản
Tác động thực tế: Doanh nghiệp cần làm việc chặt chẽ với các hiệp hội ngành hàng để đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn mới nhất của Mỹ.
4. Xu Hướng Thương Mại Toàn Cầu Sau Chính Sách Thuế Quan Mới Của Mỹ
Cạnh tranh thương mại sẽ ngày càng khốc liệt, đặc biệt giữa Mỹ và các nền kinh tế có thặng dư thương mại lớn.
Các quốc gia xuất khẩu sẽ dịch chuyển chuỗi cung ứng để né tránh thuế quan cao.
Chi phí sản xuất tại Việt Nam có thể tăng lên, buộc doanh nghiệp phải tối ưu hóa hiệu suất vận hành.
Các doanh nghiệp xuất khẩu phải chuyển sang mô hình kinh doanh bền vững, đầu tư vào công nghệ và chuỗi cung ứng minh bạch để giữ vững thị phần tại Mỹ.
Kết Luận
Việc Mỹ áp dụng thuế quan “có đi có lại” sẽ tạo ra thách thức lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, đặc biệt trong các ngành chủ lực như dệt may, gỗ và điện tử.
Tuy nhiên, nếu biết cách đa dạng hóa thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm và tuân thủ chặt chẽ các quy định thương mại, doanh nghiệp Việt Nam vẫn có thể thích ứng và phát triển bền vững trong môi trường thương mại toàn cầu đầy biến động.
>> Xem thêm:
- Ngành Hải Quan Đảm Bảo Tiêu Chí Phân Luồng Đáp Ứng Yêu Cầu Cải Cách Trong Năm 2025
- Dịch Vụ Khai Báo Hải Quan Trọn Gói Tại Bình Dương – Uy Tín, Chuyên Nghiệp
- Dịch Vụ Khai Báo Hải Quan Tại Hồ Chí Minh – Lê Nguyễn Transport & Logistics
Liên hệ tư vấn miễn phí
Hotline: 0961296889
Email: marketing@lenguyentst.com.vn
Facebook: www.facebook.com/www.lenguyentst.com.vn
