Nguyên liệu đầu vào đang trở thành một trong những điểm nghẽn chiến lược trong hoạt động sản xuất – xuất khẩu của Việt Nam. Khi Bộ Công Thương chính thức đề xuất siết chặt nguyên liệu nhập khẩu, hàng loạt doanh nghiệp trong các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, da giày, điện tử, cơ khí, gỗ… rơi vào tình trạng loay hoay với kế hoạch sản xuất và lịch giao hàng.
Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp cần làm gì để duy trì năng lực cạnh tranh? Vai trò của đơn vị logistics ở đâu trong việc ứng phó rủi ro, đảm bảo tiến độ và kiểm soát chi phí? Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể ba tác động chính, đồng thời chia sẻ những giải pháp thực tiễn và kinh nghiệm từ Lê Nguyễn Transport & Logistics, một trong những đơn vị đã có hơn 10 năm đồng hành cùng doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam.
1. Siết chặt nguyên liệu đầu vào – Chính sách định hình lại chuỗi cung ứng
Nguyên liệu đầu vào hiện nay phần lớn được nhập khẩu, chiếm từ 60–85% tùy ngành, trong đó tỷ lệ cao nhất là từ Trung Quốc và Hàn Quốc.
Để giảm phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu, Bộ Công Thương đang thúc đẩy chính sách siết chặt kiểm soát nhập khẩu nguyên liệu, đặc biệt là các nhóm hàng dễ chuyển giá, gian lận xuất xứ hoặc gây rủi ro thương mại.
Theo đó, doanh nghiệp muốn nhập khẩu sẽ cần đáp ứng thêm các tiêu chí về truy xuất nguồn gốc, tiêu chuẩn kỹ thuật và tỷ lệ nội địa hóa. Những điều này khiến thời gian chuẩn bị hồ sơ kéo dài và chi phí kiểm định tăng đáng kể.
Chính sách này cũng đòi hỏi cơ quan hải quan tăng cường kiểm tra thực tế hàng hóa, dẫn đến tình trạng chậm thông quan hoặc phải điều chỉnh tờ khai nhiều lần.
2. Ba tác động lớn đến doanh nghiệp và ngành logistics
Tác động 1: Tăng mạnh chi phí logistics và chi phí sản xuất
Khi nguyên liệu đầu vào không thể nhập khẩu nhanh như trước, hàng loạt đơn hàng sản xuất bị đình trệ do thiếu nguyên liệu. Doanh nghiệp buộc phải sử dụng giải pháp ngắn hạn như mua nguyên liệu nội địa giá cao hơn, hoặc chuyển sang vận tải đường hàng không để rút ngắn thời gian.
Cả hai phương án này đều khiến chi phí tăng đột biến, chưa kể đến chi phí lưu container, lưu bãi và các khoản phạt do chậm tiến độ.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng tốn thêm chi phí để điều chỉnh hợp đồng, làm lại chứng từ, hợp pháp hóa nguồn gốc nguyên liệu và các loại giấy tờ liên quan đến khai báo hải quan.
Tác động 2: Mất uy tín với đối tác và thị trường xuất khẩu
Trong thị trường quốc tế, uy tín về thời gian giao hàng và chất lượng sản phẩm là yếu tố sống còn. Một sự chậm trễ do thiếu nguyên liệu đầu vào có thể khiến doanh nghiệp bị đánh giá thấp hoặc bị loại khỏi danh sách nhà cung cấp uy tín.
Đặc biệt, với các thị trường yêu cầu chứng minh nguồn gốc nguyên liệu như EU, Mỹ, Nhật Bản…, sự thay đổi đột ngột về chính sách sẽ càng khiến doanh nghiệp chịu áp lực lớn hơn.
Khi không thể cung cấp giấy tờ rõ ràng hoặc thay đổi thành phần nguyên liệu, doanh nghiệp dễ bị trả hàng, từ chối thanh toán hoặc mất quyền ưu đãi thuế quan.
Tác động 3: Gây áp lực lớn cho hệ sinh thái logistics và hải quan
Các công ty logistics đang trở thành tuyến đầu trong việc giải quyết các vướng mắc về thủ tục, chứng từ và điều phối vận chuyển. Nhưng nếu doanh nghiệp không chuẩn bị kỹ, logistics cũng dễ trở thành “điểm nghẽn”.
Đơn vị logistics phải xử lý hàng loạt tờ khai có mức độ phức tạp cao, làm việc với nhiều cơ quan chức năng, kiểm tra chuyên ngành và chứng minh hồ sơ pháp lý phức tạp hơn bình thường.
Nếu không có sự chủ động phối hợp giữa các bên, thời gian xử lý kéo dài có thể làm tăng chi phí vận hành, gây tắc nghẽn tại cảng và ảnh hưởng đến toàn chuỗi cung ứng.
3. Giải pháp ứng phó thực tế dành cho doanh nghiệp xuất khẩu
Giải pháp 1: Đánh giá lại danh mục nguyên liệu nhập khẩu
Doanh nghiệp cần rà soát toàn bộ danh mục nguyên liệu đầu vào, phân loại nhóm nào có thể thay thế bằng nguồn nội địa, nhóm nào buộc phải nhập khẩu.
Sau đó, xây dựng chiến lược nhập khẩu đa nguồn – tức nhập từ nhiều quốc gia, giảm sự phụ thuộc vào một thị trường. Điều này giúp phân tán rủi ro và đảm bảo ổn định nguyên liệu sản xuất.
Giải pháp 2: Xây dựng hệ thống kiểm soát hồ sơ và chứng từ chuẩn hóa
Hãy số hóa toàn bộ quy trình từ đơn đặt hàng đến giao nhận – khai báo hải quan. Việc số hóa giúp tiết kiệm thời gian, giảm lỗi nhập liệu và chuẩn bị hồ sơ nhanh hơn khi có phát sinh kiểm tra từ cơ quan chức năng.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần chủ động liên hệ với đối tác cung ứng để yêu cầu bổ sung giấy tờ chứng minh nguồn gốc, tiêu chuẩn kỹ thuật và C/O từ sớm.
Giải pháp 3: Kết nối chiến lược với đối tác logistics chuyên nghiệp
Một đối tác logistics mạnh sẽ không chỉ là người vận chuyển hàng hóa, mà còn là “cánh tay nối dài” giúp doanh nghiệp khai báo hải quan nhanh, tư vấn chứng từ phù hợp và tối ưu chi phí.
Đặc biệt, trong giai đoạn siết chính sách, đơn vị logistics có kinh nghiệm có thể đề xuất giải pháp thay thế kịp thời như chuyển tuyến, lưu kho tạm thời, gom hàng linh hoạt… để không gián đoạn chuỗi cung ứng.
Giải pháp 4: Tăng cường cập nhật chính sách và huấn luyện nhân sự
Việc liên tục cập nhật các chính sách từ Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan, các FTA và WTO là điều bắt buộc với bộ phận xuất nhập khẩu.
Doanh nghiệp cần tổ chức đào tạo định kỳ cho nhân sự về các quy định mới, yêu cầu của từng thị trường xuất khẩu và phương pháp phản ứng nhanh khi gặp sự cố chứng từ.
4. Kinh nghiệm thực tiễn từ Lê Nguyễn Transport & Logistics
Là một trong những đơn vị tiên phong trong ngành logistics, với hơn 10 năm kinh nghiệm, Lê Nguyễn Transport & Logistics đã từng bước xây dựng hệ thống xử lý linh hoạt, hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp thích ứng với những thay đổi chính sách bất ngờ – từ siết xuất xứ, kiểm tra C/O đến tăng kiểm tra chuyên ngành.
Cam kết hỗ trợ toàn diện từ hồ sơ đến vận chuyển
Chúng tôi cung cấp dịch vụ trọn gói bao gồm:
- Tư vấn kiểm tra danh mục nguyên liệu có khả năng bị siết chặt
- Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ khai báo hải quan, chứng từ C/O, chứng nhận hợp chuẩn
- Dịch vụ khai báo, thông quan nhanh chóng, hạn chế phát sinh điều chỉnh
- Vận chuyển nội địa – quốc tế, gom hàng và lưu kho linh hoạt
Xử lý rủi ro chuyên nghiệp – tiết kiệm chi phí
Lê Nguyễn cam kết đồng hành xử lý mọi phát sinh về hồ sơ, kiểm tra đột xuất hoặc các lỗi liên quan đến hệ thống khai quan. Chúng tôi luôn tư vấn giải pháp hiệu quả, chi phí hợp lý và đảm bảo các cam kết vận hành.
Tôn chỉ của chúng tôi: Không chỉ vận chuyển – mà còn đồng hành bảo vệ chuỗi cung ứng của bạn.
>> Xem thêm:
- Xuất Nhập Khẩu Đầu Năm 2025 Vượt Mốc 34 Tỷ USD: Xu Hướng Và Dự Báo
- Xuất khẩu gỗ Việt Nam: Hướng đến Mốc 18 Tỷ USD Vào Năm 2025
- Nguyên liệu nhập khẩu để gia công xuất khẩu có chịu thuế GTGT không?
Liên hệ tư vấn miễn phí
Hotline: 0961296889
Email: marketing@lenguyentst.com.vn
Facebook: www.facebook.com/www.lenguyentst.com.vn
CÔNG TY TNHH GIAO NHẬN VẬN TẢI QUỐC TẾ LÊ NGUYỄN CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ:
- Khai Báo Hải Quan
- Vận Tải Đường Biển
- Vận Tải Đường Hàng Không
- Vận Tải Nội Địa
- Vận Chuyển Hàng Tiểu Ngạch Trung Quốc – Việt Nam
- Bảo Hiểm Hàng Hóa Quốc Tế
- Dịch Vụ Phụ Trợ Và Tư Vấn
- Vận chuyển dự án công trình
