Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của tôm hùm bông Việt Nam, chiếm tới 98 – 99% thị phần xuất khẩu. Tuy nhiên, từ tháng 8/2023, xuất khẩu tôm hùm bông từ Việt Nam sang Trung Quốc gặp khó khăn và bị đình trệ do những thay đổi trong chính sách của nước này liên quan đến bảo vệ động vật hoang dã.
Đặc biệt, Trung Quốc đã sửa đổi Luật Bảo vệ động vật hoang dã vào tháng 5/2023, trong đó quy định về việc cấm đánh bắt, kinh doanh và buôn bán đối với các loài động vật hoang dã nguy cấp, bao gồm cả tôm hùm bông (Panulirus ornatus). Sự thay đổi này đã khiến nhiều hộ nuôi và cơ sở xuất khẩu tôm hùm bông tại các tỉnh như Phú Yên, Khánh Hòa gặp phải những khó khăn nghiêm trọng.
Thực trạng ngừng nhập khẩu tôm hùm bông
Theo thông tin từ Cục Thủy sản và các tổ chức xuất khẩu thủy sản, Trung Quốc đã chính thức thông báo ngừng nhập khẩu tôm hùm bông từ Việt Nam từ tháng 8/2023. Tuy nhiên, nguyên nhân chính xác của việc ngừng nhập khẩu này chỉ được công bố rõ ràng sau khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam có buổi làm việc trực tuyến với Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật của Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Theo đó, Trung Quốc đã sửa đổi Luật Bảo vệ động vật hoang dã và đưa tôm hùm bông vào danh sách các loài động vật nguy cấp cần được bảo vệ. Điều này dẫn đến việc cấm khai thác, buôn bán tôm hùm bông tự nhiên. Đối với tôm hùm bông nuôi, Trung Quốc yêu cầu phải chứng minh được quá trình nuôi và nguồn gốc giống tôm không được khai thác từ tự nhiên, mà phải là con giống thuộc thế hệ F2 trở đi.
Ngoài ra, thủ tục nhập khẩu tôm hùm bông vào Trung Quốc cũng có thêm những yêu cầu mới. Nhà nhập khẩu phải xin cấp phép từ Cục Ngư nghiệp (Bộ Nông nghiệp Trung Quốc) về việc bảo vệ động vật hoang dã, đồng thời các cơ sở nuôi và đóng gói tôm hùm bông xuất khẩu sang Trung Quốc cũng cần phải đăng ký và đáp ứng các tiêu chuẩn mới về quá trình nuôi.
Ảnh hưởng của việc ngừng nhập khẩu tôm hùm bông
Việc Trung Quốc ngừng nhập khẩu tôm hùm bông đã gây ra nhiều tác động tiêu cực đến ngành nuôi trồng thủy sản của Việt Nam, đặc biệt là các hộ nuôi tại các tỉnh ven biển như Khánh Hòa và Phú Yên. Xuất khẩu tôm hùm bông của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2023 chỉ đạt 95 triệu USD, giảm đáng kể so với cùng kỳ năm trước.
Giá tôm hùm bông cũng giảm mạnh, từ 1-1,3 triệu đồng/kg xuống còn khoảng một nửa so với trước đó. Nguyên nhân chính là do thị trường Trung Quốc, vốn chiếm phần lớn lượng tiêu thụ tôm hùm bông, đã ngừng mua hàng, khiến nguồn cung dư thừa và giá giảm.
Ngoài ra, các cơ sở nuôi trồng và doanh nghiệp xuất khẩu tôm hùm bông cũng gặp phải những khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu mới của Trung Quốc về minh chứng quá trình nuôi và nguồn gốc giống tôm. Việc phải đảm bảo con giống thuộc thế hệ F2, không được khai thác từ tự nhiên, là một thách thức lớn đối với nhiều hộ nuôi tôm hùm tại Việt Nam, do nhiều cơ sở vẫn còn phụ thuộc vào nguồn giống khai thác tự nhiên.
Giải pháp tháo gỡ khó khăn
Trước những khó khăn mà ngành nuôi tôm hùm bông đang gặp phải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đã tổ chức nhiều hội nghị và cuộc họp để tìm ra các giải pháp khắc phục. Một trong những biện pháp chính là thúc đẩy việc đăng ký và hoàn thiện các thủ tục theo yêu cầu của phía Trung Quốc để đảm bảo xuất khẩu tôm hùm bông nuôi có thể tiếp tục.
Bộ Nông nghiệp cũng yêu cầu các cục chức năng như Cục Thủy sản và Cục Chất lượng – Chế biến và Phát triển thị trường phối hợp chặt chẽ với phía Trung Quốc để cập nhật và thực hiện các yêu cầu mới về xuất khẩu.
Đặc biệt, việc quản lý và kiểm soát chặt chẽ nguồn giống tôm hùm cũng là một giải pháp quan trọng để đảm bảo xuất khẩu sang Trung Quốc. Các cơ sở nuôi tôm hùm cần phải thực hiện đúng quy trình nuôi trồng, đảm bảo không sử dụng giống khai thác từ tự nhiên và chứng minh được nguồn gốc con giống thuộc thế hệ F2.
Đồng thời, các cơ sở nuôi trồng cũng cần đăng ký và đáp ứng các tiêu chuẩn mới về an toàn thực phẩm và quá trình nuôi theo yêu cầu của phía Trung Quốc.
Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp cũng đề xuất nghiên cứu phát triển chuỗi giá trị khép kín cho ngành nuôi tôm hùm, từ khâu sản xuất giống, nuôi trồng đến chế biến và xuất khẩu, nhằm đảm bảo tính bền vững và giảm thiểu phụ thuộc vào nguồn giống khai thác tự nhiên. Việc này không chỉ giúp đáp ứng các yêu cầu của Trung Quốc mà còn tạo ra cơ hội cho ngành nuôi tôm hùm bông của Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Việc Trung Quốc ngừng nhập khẩu tôm hùm bông do những thay đổi trong Luật Bảo vệ động vật hoang dã đã gây ra nhiều khó khăn cho ngành nuôi trồng và xuất khẩu tôm hùm của Việt Nam. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của các cơ quan chức năng và ngành thủy sản, cùng với các giải pháp tháo gỡ khó khăn đã được đề xuất, hy vọng rằng xuất khẩu tôm hùm bông của Việt Nam sẽ sớm được khôi phục và phát triển bền vững trong tương lai.
Người nuôi tôm hùm cần phải chú trọng hơn đến việc đảm bảo nguồn giống thuộc thế hệ F2, đáp ứng các tiêu chuẩn mới của Trung Quốc, đồng thời tiếp tục cải tiến quy trình nuôi trồng và quản lý chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng cần chủ động tìm hiểu và cập nhật thông tin về các yêu cầu mới từ phía Trung Quốc để đảm bảo tuân thủ đúng quy định và duy trì mối quan hệ thương mại bền vững với thị trường này.
Việc phát triển ngành nuôi tôm hùm bông một cách bền vững không chỉ giúp Việt Nam duy trì thị phần xuất khẩu sang Trung Quốc mà còn mở ra cơ hội phát triển cho ngành thủy sản nói chung trong tương lai.
Liên hệ tư vấn miễn phí
Hotline: 0813892889
Email: thuytrinh@lenguyentst.com.vn
Gmail: thuytrinh10b@gmail.com
Facebook: www.facebook.com/www.lenguyentst.com.vn
CÔNG TY TNHH GIAO NHẬN VẬN TẢI QUỐC TẾ LÊ NGUYỄN CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ:
- Khai Báo Hải Quan
- Vận Tải Đường Biển
- Vận Tải Đường Hàng Không
- Vận Tải Nội Địa
- Vận Chuyển Hàng Tiểu Ngạch Trung Quốc – Việt Nam
- Bảo Hiểm Hàng Hóa Quốc Tế
- Dịch Vụ Phụ Trợ Và Tư Vấn
- Vận chuyển dự án công trình
