Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 20/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 132/2020/NĐ-CP về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 27/3/2025, áp dụng cho kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp từ năm 2024 trở đi. Những thay đổi mới sẽ ảnh hưởng đến cách thức kê khai, nộp thuế và trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp trong các giao dịch liên kết.
1. Điều Chỉnh Định Nghĩa Các Bên Có Quan Hệ Liên Kết
Một trong những điểm mới quan trọng của Nghị định 20/2025/NĐ-CP là sửa đổi, bổ sung các quy định về doanh nghiệp có quan hệ liên kết.
1.1. Thay Đổi Quy Định Về Doanh Nghiệp Cho Vay Và Bảo Lãnh
Theo quy định cũ, một doanh nghiệp được coi là có quan hệ liên kết nếu nó bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn với:
- Khoản vay chiếm ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu doanh nghiệp đi vay.
- Khoản vay chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay.
Tuy nhiên, theo Nghị định 20/2025/NĐ-CP, quy định này đã được điều chỉnh theo hướng:
- Tổng dư nợ các khoản vay giữa doanh nghiệp cho vay (hoặc bảo lãnh) với doanh nghiệp đi vay phải chiếm ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu doanh nghiệp đi vay.
- Khoản vay phải chiếm trên 50% tổng dư nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay.
Đặc biệt, nghị định mới loại trừ các tổ chức tín dụng ra khỏi phạm vi áp dụng nếu tổ chức này không tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào điều hành doanh nghiệp đi vay. Điều này giúp các tổ chức tín dụng không bị coi là có quan hệ liên kết với khách hàng doanh nghiệp mà họ cung cấp dịch vụ tài chính.
1.2. Mở Rộng Định Nghĩa Về Doanh Nghiệp Có Quan Hệ Liên Kết
Bên cạnh việc thay đổi quy định về cho vay và bảo lãnh, nghị định cũng bổ sung một số điểm quan trọng:
- Bao gồm cả chi nhánh hạch toán độc lập vào phạm vi doanh nghiệp có quan hệ liên kết.
- Thêm quy định về quan hệ giữa tổ chức tín dụng với công ty con, công ty kiểm soát và công ty liên kết.
Những thay đổi này đảm bảo rằng các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tài chính, tín dụng và đầu tư phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn khi có giao dịch liên kết.
2. Bổ Sung Quy Định Về Trách Nhiệm Cung Cấp Thông Tin
Nghị định mới cũng mở rộng trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước trong việc phối hợp cung cấp thông tin cho cơ quan thuế.
2.1. Ngân Hàng Nhà Nước Phải Cung Cấp Thông Tin Chi Tiết Hơn
Trước đây, Ngân hàng Nhà nước chỉ cần cung cấp thông tin về các khoản vay nước ngoài của doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Nay, nghị định bổ sung thêm trách nhiệm cung cấp dữ liệu về:
- Người có liên quan của thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, cổ đông lớn của tổ chức tín dụng.
- Danh sách công ty liên kết của tổ chức tín dụng theo hệ thống dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước.
Điều này giúp cơ quan thuế dễ dàng kiểm soát các giao dịch tài chính phức tạp, ngăn chặn tình trạng trốn thuế hoặc chuyển giá.
2.2. Cơ Chế Phối Hợp Giữa Ngân Hàng Và Cơ Quan Thuế
Ngân hàng Nhà nước có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế trong việc:
- Cung cấp thông tin theo yêu cầu của Tổng cục Thuế.
- Hỗ trợ cơ quan thuế truy xuất các giao dịch tài chính nghi ngờ có yếu tố liên kết.
- Tăng cường giám sát các dòng vốn có dấu hiệu trốn thuế.
3. Tác Động Đối Với Doanh Nghiệp Có Giao Dịch Liên Kết
Những thay đổi trong Nghị định 20/2025/NĐ-CP sẽ ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp có giao dịch liên kết, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).
3.1. Tăng Cường Kiểm Soát Chuyển Giá
Các doanh nghiệp có quan hệ liên kết sẽ phải đối mặt với:
- Giám sát chặt chẽ hơn từ cơ quan thuế về các giao dịch tài chính nội bộ.
- Rủi ro cao hơn về thanh tra thuế, đặc biệt với các doanh nghiệp có mô hình kinh doanh phức tạp.
- Yêu cầu cao hơn về báo cáo chuyển giá và chứng minh giá trị giao dịch phù hợp với thị trường.
3.2. Ảnh Hưởng Đến Các Doanh Nghiệp Vay Vốn
- Nếu doanh nghiệp có khoản vay lớn từ bên liên kết, họ có thể bị yêu cầu cung cấp thêm tài liệu chứng minh tính hợp lý của lãi suất vay.
- Doanh nghiệp sẽ cần đánh giá lại cấu trúc vốn vay để tránh bị xếp vào nhóm có quan hệ liên kết không mong muốn.
3.3. Tác Động Đến Các Tập Đoàn Tài Chính, Ngân Hàng
- Các ngân hàng và tổ chức tín dụng cần chuẩn bị hệ thống dữ liệu để đáp ứng yêu cầu cung cấp thông tin của cơ quan thuế.
- Các công ty tài chính có công ty con hoặc công ty liên kết cần xem xét lại quan hệ pháp lý giữa các đơn vị để đảm bảo tuân thủ quy định mới.
4. Giải Pháp Ứng Phó Cho Doanh Nghiệp
Trước những thay đổi trong quản lý thuế đối với giao dịch liên kết, doanh nghiệp cần chủ động điều chỉnh chiến lược tài chính và tuân thủ các quy định mới.
4.1. Rà Soát Và Cập Nhật Hồ Sơ Giao Dịch Liên Kết
- Đánh giá lại quan hệ giữa các công ty con, công ty liên kết để tránh rủi ro bị xếp vào nhóm doanh nghiệp có giao dịch liên kết.
- Chuẩn bị hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết (TP Documentation) đầy đủ và chính xác.
4.2. Cải Thiện Cơ Chế Kiểm Soát Tài Chính
- Tăng cường giám sát nội bộ đối với các khoản vay, bảo lãnh để tránh vi phạm quy định mới.
- Thiết lập hệ thống báo cáo tài chính minh bạch, có thể giải trình khi cơ quan thuế yêu cầu.
4.3. Chủ Động Làm Việc Với Cơ Quan Thuế
- Doanh nghiệp nên chủ động tham vấn với cơ quan thuế để hiểu rõ quy định mới.
- Nếu có giao dịch liên kết phức tạp, doanh nghiệp có thể đề xuất trước phương án xác định giá để tránh tranh chấp thuế về sau.
Kết Luận
Nghị định 20/2025/NĐ-CP mang lại nhiều thay đổi quan trọng trong quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Những quy định mới giúp tăng cường giám sát, ngăn chặn hành vi trốn thuế và chuyển giá. Doanh nghiệp cần nhanh chóng cập nhật thông tin, điều chỉnh chiến lược tài chính và nâng cao tính minh bạch trong giao dịch để tuân thủ quy định mới.
>> Xem thêm:
- Quyết Định Số 493/QĐ-TTg: Phê Duyệt Chiến Lược Xuất Nhập Khẩu Hàng Hóa Đến Năm 2030
- Dịch vụ Khai báo hải quan
- Dịch Vụ Khai Báo Hải Quan Trọn Gói Tại Bình Dương – Uy Tín, Chuyên Nghiệp
Liên hệ tư vấn miễn phí
Hotline: 0961296889
Email: marketing@lenguyentst.com.vn
Facebook: www.facebook.com/www.lenguyentst.com.vn
CÔNG TY TNHH GIAO NHẬN VẬN TẢI QUỐC TẾ LÊ NGUYỄN CUNG CẤP CÁC DỊCH VỤ:
- Khai Báo Hải Quan
- Vận Tải Đường Biển
- Vận Tải Đường Hàng Không
- Vận Tải Nội Địa
- Vận Chuyển Hàng Tiểu Ngạch Trung Quốc – Việt Nam
- Bảo Hiểm Hàng Hóa Quốc Tế
- Dịch Vụ Phụ Trợ Và Tư Vấn
- Vận chuyển dự án công trình
